In een aantal autoregelingen komen wij een eenzijdig wijzigingsbeding tegen. Een eenzijdig wijzigingsbeding is vaak als volgt geformuleerd: de werkgever behoudt zich het recht voor om eenzijdig arbeidsvoorwaarden te wijzigen indien dit in het bedrijfsbelang noodzakelijk is.

Dit is een gevaarlijk artikel. Het geeft de mogelijkheid aan de werkgever om de arbeidsvoorwaarden eenzijdig te wijzigen zonder toestemming van de werknemer. De gedachte erachter is dat werkgevers moeten kunnen inspelen op veranderende omstandigheden. Het risico bestaat echter dat dit artikel wordt misbruikt als dat de werkgever goed uitkomt. Tel daarbij op de machtsongelijkheid tussen werknemer en werkgever en u begrijpt dat dit voor u een bijzonder ongunstig artikel kan zijn. 

Ons advies richting werknemers en OR's is om nooit een autoregeling te accepteren met een eenzijdige wijzigingsbeding. Een dergelijk beding is ongenuanceerd en kan machtsmisbruik in de hand werken. Juridisch gezien is het eenzijdig wijzigingsbeding niet eens per definitie geldig. Een contract is namelijk ook bedoeld om de rechten van de werknemer vast te leggen. Met een dergelijke bepaling wordt dit onderuitgehaald.

Met een eenzijdig wijzigingsbeding kunnen kleine aanpassingen in de autoregeling zonder overleg doorgevoerd worden. Voorbeelden zijn: beperkingen in keuze van auto's, verhogen van het eigen risico of het verlengen van looptijden. Kleine aanpassingen kunnen echter grote gevolgen hebben voor de werknemer, terwijl de werknemer het recht heeft de auto ook in privé te gebruiken en hier een vergoeding in de vorm van bijtelling voor betaalt. 

Bij grote wijzigingen in de autoregeling mag het eenzijdig wijzigingsbeding niet zomaar gebruikt worden. Alleen bij extreme bedrijfsomstandigheden als sanering en reorganisaties is dit soms mogelijk. Dit zou ook op die wijze omschreven kunnen worden in een autoregeling, zonder een algemeen geldend eenzijdig wijzigingsbeding op te nemen.

Dit wordt nog eens bevestigd door de zaak die aangespannen was door medewerkers van de Rabobank. Rabobank wilde eenzijdig de leaseregeling wijzigen omwille van kostenbesparing. Hierdoor raakte veel medewerkers hun leaseauto kwijt. Lees hier de jurisprudentie van deze zaak. 

Arbeidsvoorwaarden en de OR
Een autoregeling behoort tot de arbeidsvoorwaarden. Het is een  arbeidsvoorwaarde met veel impact, omdat de auto ook in privé gebruikt mag worden en omdat er bijtelling over betaald wordt. Bij grote wijzigingen die tot problemen leiden zal de rechter kijken naar de volgende drie dingen:

• is er een zwaarwichtig belang om dit door te voeren?
• is er overleg gevoerd met medewerkers?
• en is er een goede afbouwregeling?

Daarnaast weegt een OR-advies voor de rechter zwaar. Wij vinden het niet getuigen van "goed werkgeverschap" om zonder overleg wijzigingen door te voeren. Wijzigingen in een autoregeling vinden in onze optiek plaats in overleg met de werknemer en de OR.